Seo u se hlokang ho tseba ka litlhaselo tsa cyber le mokhoa oa ho li thibela
Litlhaselo tsa Cyber li ka nka mefuta e fapa-fapaneng ka ho sekisetsa tlhahisoleseding ea botho bakeng sa ho hapa lik'homphieutha le ho batla thekollo - hangata e lefshoa ka mokhoa oa cryptocurrency - ho lokolla taolo eo. 'Me lebaka leo litlhaselo tsena li hlahang ka potlako ke hobane hangata li ka ba thata ho li bona.
Kamoo Litlhaselo li ka Etsoang Kateng
Ho utloisisa litšokelo tsa cyber le litlhaselo tsa cyber ke karolo feela ea boitsebiso bo hlokahalang ho itšireletsa. U tlameha ho tseba hape hore na litlhaselo tsa cyber li etsahala joang. Litlhaselo tse ngata ke motsoako oa maqheka a semantic a sebelisitsoeng syntactically kapa, ka mantsoe a bonolo, ho leka ho fetola boitšoaro ba mochine oa k'homphieutha ka maqheka a mang a khomphuteng.
Ka mohlala, e-mail ea phishing e boletsoeng ka tlase. Boenjiniere ba sechaba le mofuta oa software ea cyber tlhaselo - livaerase kapa libōkō - li sebelisetsoa ho u qhekella ho fana ka tlhahisoleseding kapa ho jarolla fense e lemang khomphuteng ea hao ho utsoa tlhahisoleseding ea hau. E 'ngoe ea litsela tsena e ka hlalosoa e le tlhaselo ea cyber.
Seo Sesosa se Senyang se shebahala
Joale, tlhaselo ea cyber e shebahala joang? E ka 'na ea e-ba molaetsa o hlahang o tsoa bankeng ea hau kapa k'hamphani ea karete ea mokitlane. Ho bonahala eka e potlakile 'me e kenyelletsa khokahanyo ea ho tobetsa. Leha ho le joalo, haeba u sheba ka hloko imeile, u ka fumana lintlha tse ka 'nang tsa se ke tsa etsahala.
Tlosa pointer ea hau holim'a li-link ( empa u se ke ua e tobetsa ), joale sheba aterese ea hau ea hau e bontšang ka holimo ho khokahanyo kapa ka tlaase e ka lehlakoreng le letšehali la skrine ea hau. Na konteraka eo e shebahala e le ea nnete, kapa e na le li-gibberish, kapa e na le mabitso a sa amaneng le banka ea hau? E-mail e ka boela ea e-ba le typos kapa e bonahala e ngotsoe ke motho ea buang Senyesemane e le puo ea bobeli.
Tsela e 'ngoe eo tlhaselo ea cyber e hlahang ka eona ke ha u kopitsa file e nang le karoloana e kotsi, hangata sebōkō kapa Trojan horse. Sena se ka etsahala ka ho jarolla melaetsa ea e-mail, empa e ka boela ea etsahala ha u lata lisebelisoa tsa livideo, livideo, le mino. Litlhoko tse ngata tsa ho arolelana libuka, lifilimi, lithelevishene, 'mino le lipapali tsa mahala, hangata li hlaseloa ke linokoane. Ba tla kenya lifaele tse likete tse nang le tšoaetso tse bonahalang eka ke tseo u li kōpang, empa hang ha u bula file, khomphuta ea hau e tšoaelitsoe mme kokoana-hloko, sebōkō kapa Trojan e qala ho jala.
Ho etela liwebsaete tse nang le tšoaetso ke tsela e 'ngoe ea ho nka mefuta eohle ea litšokelo tsa cyber. 'Me bothata ba maqephe a nang le tšoaetso ke hore hangata li shebahala joaloka li-skeletsi le tsa setsebi ha li-websaete tse nepahetseng li etsa. Ha u nahane hore k'homphieutha ea hau e na le tšoaetso ha u palama setša kapa u reka.
Ho Utloisisa Litšokelo Tsa Cyber
E 'ngoe ea tse matla ka ho fetisisa tsa tlhaselo ea cyber ke boitšoaro ba motho. Esita le ts'ireletso ea morao-rao, e matla ka ho fetisisa e ke ke ea u sireletsa haeba u bula monyako 'me u lumella senokoane hore se be teng. Ke ka lebaka leo ho leng bohlokoa ho tseba hore na litshoso tsa cyber ke life, ho bona joang tlhaselo e ka' nang ea e-ba teng, le hore na u ka itšireletsa joang.
Litlhaselo tsa Cyber li ka aroloa ka likotlolo tse peli tse tloaelehileng: litlhaselo tsa syntactic le tlhaselo ea semantic.
Litlhaselo tsa Cyber
Litlhaselo tsa tlhaho ke mefuta e sa tšoaneng ea software e kotsi e hlaselang k'homphieutha ea hao ka litsela tse sa tšoaneng.
Mefuta e mengata ea mananeo a sebelisoang litlhaselong tsa syntactic e kenyeletsa:
- Livaerase: Lefu ke kokoana-hloko ea software e ka ikamahanyang le feshene e 'ngoe kapa lenane la ho ikatisa. Mofuta ona oa software o atisa ho fumanoa lithanoleng le li-attachments. Ha u kopanya sebapali kapa u qala ho kopitsa, kokoana-hloko e sebelisoa, e pheta-pheta, mme e itumella ho motho e mong le e mong ka fono ea hau.
- Lipilomo: Liphoofolo ha li hloke feme e 'ngoe kapa lenane la ho ikatisa le ho jala. Litsupa tsena tse nyenyane tsa software li boetse li rarahaneng mme li ka bokella le ho romela dintlha sebakeng se itseng ka ho sebelisa tlhahisoleseding e mabapi le marangrang. Seboko se tšoaetsa k'homphieutha ha e fetisoa ka karolo e 'ngoe ea software marang-rang. Ke ka lebaka leo likhoebo li atisang ho hlaseloa haholo ke cyber, hobane sebōkō se jala ka marang-rang.
- Lipere tsa Trojan: Joang le Trojan horse e sebelisoang ke Bagerike ho Trojan War, pere ea trojan ea trojan e shebahala e le ntho e hlokang tlhompho, empa ha e le hantle e ipatile ntho e sa thabiseng. Pere ea trojan e ka ba imeile e shebahalang eka e tsoa ho k'hamphani e tšeptjoang, ha e le hantle, e rometsoe ke linokoane kapa batšoantšisi ba babe.
Lintoa Tsa Senyesemane
Litlhaselo tsa Semantic li ngata mabapi le ho fetola maikutlo kapa boitšoaro ba motho kapa mokhatlo o hlasetsoeng. Ho na le maikutlo a fokolang a behiloeng ho software e amehang.
Ka mohlala, tlhaselo ea phishing ke mofuta oa tlhaselo ea semantic. Phishing e etsahala ha setšoantšiso se sebe se romela li-imeile tse lekang ho bokella boitsebiso ho mo amohelang. Hangata imeile e bonahala e tsoa k'hamphaning eo u etsang khoebo ho eona 'me e re akhaonto ea hau e sekiselitsoe. U laeloa hore u tl'o kena ka har'a li-link mme u fane ka boitsebiso bo tobileng ho netefatsa akhaonto ea hau.
Ts'ebetso ea phishing e ka etsoa ka sesebelisoa, mme e ka kenyeletsa liboko kapa likokoana-hloko, empa karolo e ka sehloohong ea mefuta ena ea litlhaselo ke boenjiniere ba sechaba - boiteko ba ho fetola boitšoaro ba motho ha u araba li-imeile. Boenjiniere ba boiketlo ba sechaba bo kopanya mekhoa ea ts'ebetso ea syntactic le ea semantic.
Ho joalo le ka thekollo , mofuta oa tlhaselo moo lenane le lenyenyane la khoutu le nkang tsamaiso ea k'homphieutha (kapa inthanete) mme e batla ho lefa, ka mokhoa oa cryptocurrency, kapa chelete ea digital, bakeng sa ho lokolloa ha marang-rang. Thekollo e atisa ho lebisoa ho likhoebo, empa hape e ka lebisitsoe ho batho ka bomong haeba bamameli ba lekana haholo.
Litlhaselo tse ling tsa cyber li na le phetoho e bolaeang, e leng mokhoa oa k'homphieutha o ka thibelang tšebetso ea tlhaselo. Leha ho le joalo, hangata ho nka nako ea lik'hamphani tsa ts'ireletso - kae kapa kae ho tloha lihora tse ngata ho ea ho matsatsi - kamora tlhaselo ea cyber e fumanoa ho fumana phetoho ea ho bolaea. Ke kamoo ho ka khonehang hore litlhaselo tse ling li finyelle palo e kholo ea bahlaseluoa ha ba bang ba fihla feela ba seng bakae.
Kamoo U ka Itšireletsang Kateng Litlhaselong Tsa Cyber
Ho bonahala eka tlhaselo e kholo ea cyber e etsahala letsatsi le leng le le leng US. Kahoo, u itšireletsa joang? U ka 'na ua se ke ua lumela, empa ntle le ho ba le setlolo se sireletsang mollo le antivirus se kentsoeng, ho na le litsela tse bonolo tsa ho tiisa hore u se ke ua oeloa ke tlhaselo ea cyber:
- Boloka liphiri tsa hao, sephiring. U se ke ua arolelana tlhahisoleseding ea hau ea inthaneteng ntle le haeba u kholisehile hore u sebetsana le websaete e sireletsehileng. Tsela e molemohali ea ho bolela hore sebaka seo se sireletsehile kapa che ke ho sheba "s" URL (kapa websaete ea hau) bakeng sa sebaka seo u se etileng. Sebaka se sa sireletsehang se tla qala ka http: // ha sebaka se sireletsehileng se qala ka http s : //.
- U se ke ua tobetsa. U se ke ua tobetsa li-link tsa ma-imeile. Esita le haeba u nahana u tseba hore na mangolo a mang a tsoa hokae. Hape, u se ke ua kopitsa lifaele. Ntho feela ntle le molao ona ke haeba o lebeletse hore motho e mong au romelle khokahanyo kapa faele. Haeba u buile le bona lefats'eng la sebele mme u tseba hore na hokae ho tla tsamaisa kapa hore na faele e tla ba hokae, joale ho loketse. Bakeng sa maemo a mang kapa afe, feela u se ke ua tobetsa. Haeba u fumana imeile e tsoang banka kapa k'hamphani ea karete ea mokitlane e etsang hore u ipotse, koala imeile mme u thaepe bankeng kapa aterese ea k'hamphani ea mokitlane ka ho toba moebeleng oa hau oa marang-rang. Ho molemo ho feta moo, bitsa k'hamphani 'me u ba botse ka molaetsa.
- Boloka tsamaiso ea hau e ntse e sebetsa. Ba Hackers ba phela bakeng sa lik'homphieutha tse sa fetoloang nako le tse sa kang tsa e-ba le lisebelisoa tsa ts'ireletso kapa li-patches tse kentsoeng nako e telele. Ba ithutile litsela tsa ho fihlella khomphuteng ea hau, mme haeba o sa kenya mecha ea ts'ebetso kapa lits'ireletso tsa ts'ireletso, joale o bula monyako mme u ba memela. Haeba u ka lumella lisebelisoa tsa boitsebiso ho khomphuteng ea hao, etsa joalo. Haeba ho se joalo, e-ba ho itloaetsa hang-hang ho kenya lisebelisoa le li-patche hang ha u tsebisoa hore li fumaneha. Ho boloka tsamaiso ea hau e ntse e le se seng sa libetsa tsa hau tse sebetsang ka ho fetisisa khahlanong le litlhaselo tsa cyber.
- Kamehla u na le mokhoa oa ho boloka. Haeba lintho tsohle li hlōleha, ho ba le melaetsa ea lifaele tsohle tsa hau ho netefatsa hore u ka khutlela ho tloaelehileng ka nako leha e le efe. Puso ea thupa ke hore u lokela ho etsa ho boloka nako leha e le efe ha u etsa phetoho khomphuteng ea hau, e kang ho eketsa lenaneo le lecha kapa maemo a fetohileng, kapa bonyane hang ka beke. Tlhokofatso e lokela ho lula e arohane le khomphuteng ea hau. Khutlisa lifaele tsa hao ho fihlela leru kapa mochine o khonang ho tlosoa, joale haeba lintlha tsa hau li qetella li koetsoe, u ka tsosolosa ho tsoa mocheng oa hao oa ho boloka chelete 'me u loke.